Trong ngày Tết Thanh Minh (5/3 âm lịch), người Việt chuẩn bị mâm cúng tại nhà, ngoài mộ để thờ cúng tổ tiên. Mâm cúng gồm đồ mặn hoặc chay, tiền vàng…
Theo các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, Tiết Thanh Minh là 1 trong 24 tiết khí được lập theo quan niệm của các quốc gia phương Đông. Tiết Thanh Minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí, bắt đầu sau ngày Lập Xuân 45 ngày và sau ngày Đông Chí 105 ngày. Sự kiện này mô tả khí trời mát mẻ quang đãng. Vì vậy, người Việt Nam thường dùng ngày này để tri ân, tưởng nhớ những người thân đã mất. Đồng thời, họ cũng sắp xếp thời gian ra nghĩa trang và mang theo dụng cụ để chăm sóc mộ phần.
Không khí trong dịp Thanh Minh khá nhộn nhịp vì cả trẻ con cũng được cho đi theo để nhận biết phần mộ tổ tiên. Qua đó giúp trẻ học hỏi thêm về lòng kính ngưỡng gia tiên và cách thực hành các nghi lễ truyền thống. Để hiểu hơn về mâm cúng Tết Thanh Minh 2023 tại nhà và ngoài mộ, hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết hôm nay nhé!
1 Cúng Thanh Minh cần chuẩn bị những gì?
Mâm cúng Thanh Minh tại nhà
Thông thường mâm cúng Thanh Minh không yêu cầu lễ vật cầu kỳ. Đối với mâm cúng mặn, bạn có thể chuẩn bị một số món ăn như xôi, gà luộc, canh măng, các món xào… Một số lễ vật khác giúp cho mâm cúng Thanh Minh trở nên đầy đủ hơn gồm trái cây, hoa tươi, trầu cau, vàng mã,…
Riêng các gia đình Phật tử thì chuẩn bị mâm cúng chay. Nếu gia đình bạn không nấu cỗ cúng Tết Thanh Minh, bạn có thể thắp hương với trái cây tươi, trà, một ít bánh, kẹo để tỏ lòng biết ơn với tổ tiên.
Mâm cúng Thanh Minh ở ngoài mộ
Mâm cúng Thanh minh ở ngoài mộ cũng được chia thành lễ chay và lễ mặn. Bạn nên chuẩn bị các lễ vật cần thiết như hương, đèn, chè, rượu, nước trong, trầu cau và tiền vàng.
Với mâm cỗ chay, bạn chuẩn bị một số món như xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo, muối, bỏng, bơ, mật ong.
Mâm cỗ mặn thì có thêm rượu, thịt heo, chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò. Nếu ngoài mộ có nhiều bát hương thì bát nào cũng phải thắp hương. Riêng lễ vật đặt trên bàn có thể chung.
2 Cách cúng Thanh Minh đúng theo phong tục truyền thống
Cách cúng Thanh Minh tại nhà
Trước khi cúng Thanh Minh tại nhà, bạn cần dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng và lau sạch bàn thờ gia tiên. Sau khi chuẩn bị xong mâm lễ cúng Tết Thanh Minh, gia đình bắt đầu bài trí lên bàn thờ. Người cúng cần chuẩn bị trang phục lịch sự, sạch sẽ, chỉnh tề rồi lên hương, sau đó vái lạy tổ tiên và đọc văn khấn. Khi một tuần hương cháy hết thì gia đình có thể hóa vàng và xin thụ hưởng lộc.
Cách cúng Thanh Minh ngoài mộ
Nhân ngày Thanh minh, người ta đem theo xẻng, cuốc để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ. Điều này giúp tránh vừa tránh các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang, làm tổ, vừa không phạm tới linh hồn người đã khuất. Sau khi dọn sạch mộ, người tảo mộ đặt lễ vật cúng Tết Thanh Minh vào chỗ thờ chung để làm lễ.
Bắt đầu vào lễ cúng bái, gia chủ thắp hương, đèn và khấn theo bài cúng lễ Thanh Minh. Khi hoàn tất, gia chủ chờ cho hương cháy khoảng 2/3 thì lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà. Trường hợp gia chủ viết bài cúng ra giấy thì đọc xong đem hóa cùng tờ tiền giấy vàng.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần cắm một nén hương cho những ngôi mộ gần cạnh đó để tỏ lòng kính trọng và chia sẻ sự thành kính với những ngôi mộ không được chăm sóc cẩn thận hay vô chủ, không có người viếng thăm.
3 Bài văn khấn cúng Thanh Minh tại nhà, ngoài mộ chuẩn nhất
Bài văn khấn cúng Thanh Minh tại nhà
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…
Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia
Hôm nay là ngày 5 tháng 3 năm Nhâm Dần
Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.
Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.
Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồn xuôi gió, gặp nhiều may mắn.
Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Bài văn khấn cúng Thanh Minh ngoài mộ
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hương linh: (đọc tên người dưới phần mộ)
Hôm nay là ngày (đọc ngày âm lịch), nhân tiết Thanh minh, tín chủ chúng con là… ngụ tại số nhà… phường… quận,… thành phố…
Chúng con và toàn thể thành viên trong gia đình nhờ công ơn cao dày của … chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh lai lâm hiến hưởng.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Tham khảo thêm: Văn khấn Tết thanh minh tại nhà và ngoài mộ chuẩn nhất 2023
4 Lưu ý khi cúng Thanh Minh
Trong lễ cúng Thanh Minh, người con trưởng, cháu đích tôn, hoặc là người kế thừa việc thờ tục trong dòng họ nên là người làm lễ. Khi đi tảo mộ, dù bạn có phải xách nặng đến thế nào cũng đừng thuê người xách, mà hãy để con cháu trong nhà xách phụ. Đồng thời trong lúc cúng kiếng, mọi người không nên nô đùa, nói chuyện quá to. Hãy luôn thực hiện nghi lễ một cách nghiêm túc, trang nghiêm và tôn trọng người đã khuất.
Đối với phụ nữ mang thai không nên đi tảo mộ vì cơ thể yếu, dễ bị nhiễm lạnh và khí độc ở nghĩa trang. Khi đi lại cần nhẹ nhàng, cẩn thận. Bạn không nên làm lộn xộn và xới vung đất vụn, đá vụn để tránh ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan xung quanh.
Vậy là Bách hoá XANH vừa giới thiệu đến bạn mâm cúng Tết Thanh Minh 2023 ngoài mộ, tại nhà chuẩn nhất. Hãy tham khảo và chuẩn bị nghi lễ cúng kiếng đầy đủ nhất nhé! Cảm ơn bạn đã theo dõi!
Có thể bạn quan tâm:
Mua đồ thờ cúng tại Simba Fashion nhé:
Simba Fashion